Etlik piliçlerde genotipin tonik immobilite ve yürüme kabiliyeti üzerine etkisi

Özet

Bu çalışma farklı gelişme düzeyine sahip etlik piliç saf hatlarında 6 haftalık yaştaki korku stres düzeyi ve yürüme kabiliyetindeki değişimleri ortaya koyarak aralarındaki ilişki düzeylerini belirlemek amacıyla yapılmıştır.  Denemede farklı gelişme özelliği gösteren 5 adet ANADOLU-T etlik piliç saf hattı (A1, A2 ve A3 ana hatları ile B1 ve B2: baba hatları) ve ROSS-308 hibritleri kullanılmıştır. Her genotipten 6 haftalık yaştaki 90 piliçte bireysel canlı ağırlık, 4 dişi ve 4 erkek piliçte de tonik immobilite (TI) süresi ve TI yatış sayısı ile yürüme skoru özellikleri belirlenmiştir. Özelliklerin analizinde iki yönlü varyans analizi kullanılmış genotip ve cinsiyet ana etkileri değerlendirilmiştir. Özellikler arasındaki ilişkilerin belirlenmesinde “Kendall’s tau b” korelasyonundan yararlanılmıştır. Genotipler arasında canlı ağırlık önemli düzeyde farklı bulunmuştur (P<0.001).  ROSS-308 hibriti (3279.5 g)  en yüksek canlı ağırlığa sahip olmuş ve bunu B1 (3035.2 g), B2 (2905.8 g), A2 (2560.8 g), A1 (2548.9 g) ve A3 hatları (2461.7 g) takip etmiştir. Ayrıca erkekler (3176 g) dişilerden (2551.1 g) daha ağır bulunmuştur (P<0.001). Genotip TI süresi ve yatış sayısı üzerinde etkili bulunmazken, dişiler erkeklerden daha yüksek değere sahip olmuştur (P<0.001). Erkekler (262.5 sn) dişilere (145.7 sn) göre daha uzun TI süresi göstermiştir (P<0.05). Yürüme skoru üzerine genotip ve cinsiyet etkileri önemli bulunmuştur (P<0.001). B1 hattında yürüme kabiliyeti en kötü iken, A1 hattında en iyi olmuş ve dişi piliçler erkeklerden daha iyi yürüme kabiliyeti göstermiştir. Canlı ağırlık ile TI yatış sayısı (r=-0.36), TI süresi (r=0.22) ve yürüme kabiliyeti (r=0.43) arasında önemli korelasyonlar belirlenmiştir. Çalışma sonuçlarına göre; altı haftalık yaştaki etlik piliçlerde yüksek canlı ağırlığın yürüme kabiliyetini olumsuz etkilediği, erkek piliçlerde fizyolojik zorlanımdan kaynaklı stres düzeyinin daha yüksek ve yürüyüş kabiliyetinin daha düşük olduğu belirlenmiştir. Etlik piliç ıslahında özellikle erkek bireylerde stres faktörlerine ve yürüyüş problemlerine karşı dayanımı yüksek hayvanların seçimi daha kârlı ve sürdürülebilir bir üretim için kalıcı çözümler sunabilir.