Evaluation of The Current Situation of Goose Breeding in Türkiye at the Aspect of Production and Consumption

Özet

Bu araştırma, Türkiye’de kaz yetiştiriciliğinin mevcut durumunun üretim ve tüketim boyutunda değerlendirilmesi amacıyla yürütülmüştür. B amaçla Türkiye genelinden ve özellikle kaz yetiştiriciliğinin yoğun yapıldığı bölgelerden, kaz yoğunluğu dikkate alınarak 147 işletme seçilmiştir. Seçilen işletmelere online yöntemle anket uygulanmıştır. Yapılan araştırmada kaz yetiştiriciliği yapmalarının, % 45’i sadece kaz yetiştirdiğini ve % 55’i ise kaz dışında hindi, ördek, tavukta yetiştirdiğini bildirmiştir. Katılımcıların %35’i kaz yetiştirmenin ana geçim kaynağı olduğunu belirtmiştir. Bu araştırmada katılımcılar, elde tutulan damızlık kaz miktarını %88,5 oranla 7 adet ve üzeri olduğunu söylemiştir. Kaz palazlarının %93’ünün işletmecilerin kendi kaynaklarından elde ettikleri sonucu ortaya çıkmıştır. Kaz yetiştiricilerin kullandıkları varyetelerin %57’sinin beyaz, %35’inin gri, % 26’sının alaca ve %2’sinin ise siyah ırklar olduğu tespit edilmiştir. Bu çalışmada kazların %63’ünün açıkta ve %37’sinin ise kapalı alanda yetiştirildiği tespit edilmiştir. Besleme açısından bakıldığında kazların %81’inin merada otladığı ve merada otlayan kazların %99,5’ine ek yemleme yapıldığı bulunmuştur. Ek yemlemenin %88’i kesif yem ile yapılmıştır. Katılımcıların %88,5’i kaz barınaklarında dezenfeksiyon uygulandığını bildirmiştir. Kazlarda damızlıkta kullanım süresinin %73 oranla 3-4 yıl olduğunu ve yıllık elde edilen yumurta sayısının %72 oranda 20 adet ve üzeri olduğunu sonucuna varılmıştır. Kaz yetiştiricilerinin %79’u kaz üretiminin karlı olduğunu, %49’u kazları 6-8 aylık yaşta kesime gönderdiğini bilinmiştir. Katılımcıların %68’I kaz etini ailenin ihtiyacını karşılamak ve satmak, %29’u satmak ve %3’ü ise aile ihtiyacını karşılamak amacıyla ürettiğini bildirmiştir. Sonuç olarak kaz yetiştiriciliği büyük oranda ekstansif koşullarda yapılmasına rağmen son yıllarda entansif ve yarı entafsif işletmeler açılmıştır. Yapılan çalışmalar ile kaz ürünlerinin halk arasında aranan ürünler haline gelmesi sektörün büyüme potansiyelinin olduğunun bir göstergesidir.