Uçucu Yağların Fungal Patojenler Üzerine İn-Vitro Antifungal Aktivitelerinin Belirlenmesi

Özet

Bu çalışma, kekik (Thymus vulgaris), çörtük (Echinophora tenuifolia subsp. sibthorpiana), karanfil (Syzygium aromaticum), tarçın (Cinnamomum zeylanicum), okalüptüs (Eucalyptus globulus), dereotu (Anethum graveolens), ardıç (Juniperus communis), ve zencefil (Zingiber officinale) bitkilerinden elde edilen uçucu yağların Rhizoctonia solani ve Fusarium solani enfeksiyonlarına karşı in-vitro antifungal aktivitelerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada uçucu yağlar 0, 500, 1000 ve 2000 ppm dozlarında, otoklav edilen potato dextrose agar (PDA) besi ortamına ilave edilmiştir. Petri kaplarının merkezine 5 mm çapında hastalık etmenlerinin miselyum diskleri aktarılarak, 24±2 °C’de 7 gün boyunca inkübasyona bırakılmıştır. Fungusların misel gelişim çapları ölçülerek uçucu yağların biyokontrol etkinlikleri hesaplanmıştır. Çalışmadan elde edilen verilere göre uçucu yağ uygulamaları R. solani enfeksiyonuna karşı önemli derecede antifungal aktivite göstermiş, tarçın, kekik ve karanfil uçucu yağları 1000 ppm, dereotu uçucu yağı ise 2000 ppm dozunda misel gelişimini tamamen engellemiştir. Ardıç (%2.4-12.6), ökaliptüs (%2.8-26.6) ve zencefil (%18.2-37.3) uçucu yağlarının biyokontrol etkinlikleri düşük bulunmuştur. Karanfil ve kekik uçucu yağları 2000 ppm dozunda F. solani misel gelişimini tamamen engellerken, zencefil (%1.6-3.7), ökaliptüs (%1.2-7.4) ve dereotu (%2.9-9.8) uçucu yağlarının biyokontrol etkinlikleri düşük olarak bulunmuştur. Genel olarak değerlendirildiğinde, özellikle karanfil, kekik, tarçın ve çörtük uçucu yağlarının her iki fitopatojene karşı da yüksek derecede in-vitro antifungal aktivite gösterdikleri ve sentetik fungusit aktif maddelerine alternatif olarak kullanılabilme potansiyaline sahip olabilecekleri sonucuna varılmıştır.