Kastamonu İlinde Doğal ve Antropojen Alanların Mekânsal Dağılımı

Özet

Karasal ekosistemlerin insan etkisine açık veya uzak bölümlerinin belirlenmesi; koruma, sürdürülebilirlik ve kaynak yönetimi gibi uzun dönemli arazi kullanım planlamaları için son derece önemlidir. Bu çalışmada, Kastamonu ilinin idari sınırlarındaki doğal/antropojen alanların mekânsal dağılımı ve yoğunluğu incelenmiştir. İnsan etkisini yansıtan faktörler; yerleşim yerleri ve yoğunluğu, nüfus yoğunluğu, güncel arazi kullanımı ve yol yoğunluğu olarak belirlenmiştir. Bu dört temel faktör, Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yardımıyla mekânsal faktör haritalarına dönüştürülmüştür. Bulanık mantık modeline (fuzzy overlay analysis) uygun faktör katmanlarının bindirme (fuzzy overlay) yöntemiyle dağılımına ve yoğunluğuna ait sonuç haritasına ulaşılmıştır. Buna göre, ilin geniş bir bölümü insan etkisine açıktır. Yerleşim yerleri ve yakın çevrelerindeki tarımsal faaliyet alanları, antropojen etkinin en yoğun olduğu alanlardır. Bununla birlikte, iki büyük dağ sırası (Küre ve Ilgaz Dağları) ve engebeli arazinin uzandığı bölümler, insan etkisinden uzak kalabilmiştir. İnsan nedenli değişim alanları, yol yapımı, madencilik ve ormancılık gibi çalışmalar ile alanını genişletmektedir. Ekonomik faaliyete uygun alanlar, insan nedenli potansiyel bozulma alanlarıdır.