Turkish BANAZ (UŞAK) VE ALTINTAŞ (KÜTAHYA) İLÇELERİNDEKİ ÇİĞ İNEK SÜTLERİNİN KALİTE ÖZELLİKLERİ VE MEME SAĞLIĞI YÖNÜNDEN ARAŞTIRILMASI

Özet

Süt insanların günlük beslenmesinde vazgeçilmez bir besin konumundadır özellikle sağlıklı süt tüketimi için kaliteli ve güvenli üretim vazgeçilmez bir unsurdur. Hayvanların sahip olduğu sağlık ve genotipik özellikleri verimi doğrudan etkilemektedir. Bu amaçla doğru bir hayvan besleme ile verimli bir üretim mümkün olabilmektedir. Ancak doğru bir beslenme programının uygulanabilmesi için ineklerin sağlık durumunun ve beslenmenin süt içeriğini nasıl etkilediğini bilmek gerekir. Bu kapsamda çalışmada Kütahya’nın Altıntaş ve Uşak’ın Banaz ilçelerindeki hayvanların meme sağlığını ve süt bileşimin belirlenmesi amaçlanmıştır. Altıntaş’ta 3 köyden 77 inekten, Banaz’da 2 köyden 49 inekten süt örnekleri toplanmıştır. Sütün bileşimi yağ (%), kurumadde (%), yoğunluk (%), protein (%), laktoz (%), tuz (%),donma noktası (°C), iletkenlik (ms/cm) yönünden karşılaştırılmış ve mastitis prevalansı CMT testi ile araştırılmıştır. Elde edilen verilere göre işletmelerin büyük bir çoğunluğunda mastitis varlığına rastlanmazken, mastitis belirtileri görülen ineklerin genellikle aynı işletmede yetiştirilen inekler olduğu belirlenmiştir. İlçeler arsında Altıntaş ilçesindeki ineklerin yağ oranı daha düşük (3.51), kuru madde oranı (9.26) ve protein oranının da daha yüksek (3.33) olduğu belirlenmiştir. Banaz ilçesinde de sütlerde laktoz oranları (4.78) daha düşük, yoğunluk (28.08) daha düşük, iletkenliğinde daha yüksek (4.95) olduğu tespit edilmiştir. Köyler arasında süt kalitesi yönünden en yüksek değerlere Çayırbaşı köyünde yetiştirilen inekler olduğu belirlenmiştir. Bunda üreticilerin bilinç düzeyinin yüksek olmasının, sözleşmeli üretim yapmasının ve hijyen koşullarına dikkat etmesinin sonucunda olduğu gözlemlenmiştir.